Posted on Matavuvale.com
by Yabakidrau
Ni oti nai valu ni Tonga mai Wairiki e a mani biuti Somosomo na Tui
Cakau, Ratu Golea, ka lako sobu ki Vuna ka tukuna vua na Tui Vuna me rau lako cake ki
Kanacea.
A vuna ni ra a to vei Wainiqolo (kai Tonga) ena i valu mai Wairiki. Ni rau yaco ki Kanacea a sa yavala na koro ni ra sa rere, sa qai soqoni ira na nodra ko Tui Kanacea me ra cakava e dua na nodra-vakamataniga-sau vua na Tui Cakau.
Era lako vakatolu ka sega ni vakadonua na Tui Cakau na nodra isoro.
(ps: Story complied by the late Ratu A. Ragece on the 29th of August 1929..during the veitarogi vanua at the chiefly vilage of Somosomo)
by Yabakidrau
A Vuni Nodra Lai Tokitaki Lesu Mai Na Kanacea ki Vuna
How and Why the People of Kanacea were Moved from their Island and Resettled in Vuna Village on Taveuni by Tui Cakau After the Tongan War
A vuna ni ra a to vei Wainiqolo (kai Tonga) ena i valu mai Wairiki. Ni rau yaco ki Kanacea a sa yavala na koro ni ra sa rere, sa qai soqoni ira na nodra ko Tui Kanacea me ra cakava e dua na nodra-vakamataniga-sau vua na Tui Cakau.
Era lako vakatolu ka sega ni vakadonua na Tui Cakau na nodra isoro.
Ni rogoca na Tui Vuna ni sega ni vakadonui a sa qai tukuna vei Tui
Kanacea na sala me muria, koya me ra kerei koya na Raitena (Wainiyaku) me
kauti ira vua na Tui Cakau ka kerea na bula. A mani ciqomi ira na gone turaga na Ai Sokula.
Sa mani vakatura na Tui Cakau me ra biuta na nodra vanua ka me ra toki sobu mai ki Taveuni ka sa vakarautaka na vanua ko Laselase e Taveuni me ra sa mai vakakoro kina. Ea mani kerea na Sau na Tui Vuna vua na Tui Cakau me ra yalo loloma me ra sa lai tiko vataga vakaveiwekani ki Vuna.
A sa mani vakadonua na kerekere qo na Turaga na Tui Cakau
Sa mani vakatura na Tui Cakau me ra biuta na nodra vanua ka me ra toki sobu mai ki Taveuni ka sa vakarautaka na vanua ko Laselase e Taveuni me ra sa mai vakakoro kina. Ea mani kerea na Sau na Tui Vuna vua na Tui Cakau me ra yalo loloma me ra sa lai tiko vataga vakaveiwekani ki Vuna.
A sa mani vakadonua na kerekere qo na Turaga na Tui Cakau
(ps: Story complied by the late Ratu A. Ragece on the 29th of August 1929..during the veitarogi vanua at the chiefly vilage of Somosomo)
No comments:
Post a Comment